Lezing Bovennatuurlijke Wereld (deel 1)

Lezing Bovennatuurlijke wereld

November 2017, door L.V. (schrijver bij pastoor Geudens bekend)

INLEIDING

Het valt mij op dat er tegenwoordig in de kerk of in andere katholieke bijeenkomsten nog amper iets gezegd wordt over de bovennatuurlijke/onzichtbare wereld. Als er bijvoorbeeld een zondagslezing is waar het over een thema zoals demon of engel gaat, dan ben ik altijd extra geïnteresseerd welke uitleg hierover zal gegeven worden. Maar dus, meestal blijf ik op mijn honger zitten want de meeste preken die ik hoor, draaien vlotjes rond het thema heen.

In de katholieke wandelgangen, dus meer in de één op één contacten die ik heb, vraag ik wel eens aan mensen wat ze van de bovennatuurlijke wereld vinden. De antwoorden die ik krijg, kan ik opdelen in twee categorieën:

Ten eerste krijg ik vaak als antwoord: ik geloof enkel in de liefde, niet in het kwade. Dat klinkt zeker aantrekkelijk, ik wou dat dat zo was! Die zelfde mensen geloven vaak ook niet dat Jezus werkelijk genezingen en wonderen deed. Ze hebben het erover dat Jezus bijzonder was omdat hij mensen durfde aanraken, bijvoorbeeld melaatsen, daar waar anderen dit niet deden. En dat de genezingen niet letterlijk mogen genomen worden, enkel innerlijke genezingen. Dus dat is de ene groep christenen, aan de ene zijde.

Aan de andere zijde zijn er dan weer andere christenen, zowel katholieken als zeker ook protestantse christenen, die juist heel overtuigd geloven in engelen, demonen, genezingen, verschijningen en andere bovennatuurlijke zaken. Dit soort tegenstrijdigheden prikkelen mij. Dan denk ik: “Hoe zit het nu?? Wie van de twee heeft er nu gelijk??”. Dan word ik uitgenodigd om zelf eens een grondig onderzoek te doen…

Ik heb wel even getwijfeld of ik het zou aandurven om over dit thema iets te zeggen. Vorige keer ging het over een heel neutraal thema, vreugde. Daar kun je in feite niemand mee tegen de borst stoten. Dit thema is minder neutraal. Ik dacht: “stel dat ik juist die mensen in mijn lezing krijg die een tegenovergestelde mening hebben dan wat mijn onderzoek heeft opgeleverd?” Misschien krijg ik wel een rotte tomaat naar mijn hoofd geslingerd… Daar heb ik toch een tijdje over nagedacht… Maar uiteindelijk dacht ik: “waarvoor doe ik dit eigenlijk, deze lezingen…? Voor de ‘schoon ogen’ van de mensen? Om mensen naar de mond te praten? Om op een goed blaadje te komen bij jullie?” Nee, was mijn conclusie… Ik doe in de eerste plaats voor God. En als christen moeten we soms eens uit onze comfortzone durven treden. Zoals de apostelen dat ook deden. Soms moeten we eens een risico durven nemen. Dat was heel bizar, terwijl ik bezig was met deze lezing (en dat is gestart in de grote vakantie) had ik zo regelmatig het gevoel: “weet je, laat iemand anders maar de hete patatten uit het vuur halen! Ik doe gezellig een vrolijk thema. Niemand wil hierover praten, waarom zou ik het wel moeten doen??” Maar iedere keer ging de lezing van die dag over een thema zoals engelen en demonen, juist het thema waarmee ik bezig was. Herinner je dat onderscheiding via de Schrift heel belangrijk is. En dit voelde voor mij dus aan als een oproep om toch voort te doen. Juist omdat zo weinig mensen hierover iets durven zeggen. Zoals ik zelf als enige intentie had om de waarheid te achterhalen, is mijn enige intentie naar jullie toe vanavond ook deze waarheid door te geven.

Jullie vragen je nu misschien af, hoe kan Lies dan dé waarheid achterhalen? Want alle mensen die ik sprak, meenden waarachtig te spreken. En nu kom ik hier verkondigen dat ik dé waarheid gevonden heb? Heb ik dan de waarheid in pacht? Nee, ik vanuit mezelf heb de waarheid niet in pacht. Maar ik heb wel zo mijn betrouwbare bronnen. En daarbij is de meest betrouwbare bron wat mij betreft, de Bijbel. Daarnaast heb ik een aantal hele interessante boeken geraadpleegd die gaan over dit thema, daar kom ik straks op terug. Dan hebben we ook nog de catechismus die iets zegt over de katholieke leer. En ik heb ook een aantal heiligenlevens betrokken.

Ik had het juist over christenen die wél in de bovennatuurlijke wereld geloven, christenen die daar niet of slechts ten dele in geloven maar ik zou ook iets willen zeggen over mensen die in niets meer geloven. En wat me opvalt, is het volgende. Heel wat van die mensen komen in oorsprong uit een katholieke familie (bijvoorbeeld de grootouders waren nog gelovig) maar hoor ik nu zeggen dat ze een afkeer gekregen hebben van de kerk omwille van de schandalen die er voorkwamen in de kerk. Ik heb het dan over de seksuele schandalen, zeer zeker, maar ook over het feit dat de kerk de mens lang ‘klein’ gehouden heeft door heel autoritair dingen op te leggen zonder de bron te volle vrij te geven. Veel mensen zien de kerk als een schrikbewind, of zelfs als een sekte, ze hebben daarbij dan vooral dit autoritaire beeld van de vroegere kerk. Er werd gedreigd met de hel, als je dit en dat niet doet dan loopt het niet goed af met u. De gevolgen van zonde stond centraal (herinner u die posters “God ziet u”), barmhartigheid was zoek. Dat was natuurlijk niet overal zo. Maar we kunnen niet ontkennen dat er op veel plaatsen zeker ook een niet correcte houding was vanuit de kerk die veel mensen diep gekwetst heeft. Ik ben absoluut geen voorstander van een schrikbewind. Dat is volgens mij ook zeker niet wat Jezus bedoeld heeft.

Maar… wat mij opvalt, is dat mensen als tegenreactie op deze autoritaire houding van de kerk nu alles over boord gooien. Bijvoorbeeld door niet meer gelovig te zijn. Of, in een mildere vorm, door alles wat ‘negatief’ is (demonen, hel, zonde, dingen die opgelegd worden, …) uit de kerk of de Bijbel weg te laten. Dit wordt ook wel de ‘streep theorie’ genoemd: de dingen die we niet willen, strepen we weg. Iedereen stelt zijn eigen geloofje samen: achter die en die dingen sta ik wel, dat en dat geloof ik niet. Met name die dingen die we niet zo graag horen, en zo zijn er wel wat in de Bijbel, laten we gewoon weg, strepen we weg. Op zich wel een aantrekkelijk idee. Maar, als we eerlijk zijn, en daar even over doordenken, dan moeten we toegeven dat dat toch wat verwarrend is. Jij zegt dat iets er wel is, een ander zegt dat datzelfde er niet is. Kan dat, dat iets voor de ene wél bestaat en voor de andere niet? Als we eerlijk zijn, dan kan dat niet. Er moet iets zijn als ‘de waarheid’.

Zoals ik al zei, heb ik vooral de Bijbel gebruikt als bron. Omdat ik ervan overtuigd ben dat wat in de Bijbel staat, geloofwaardig is. Ik hoor ook regelmatig mensen die daaraan twijfelen, die denken dat de Bijbel op zich een bijzonder boek is zoals er zoveel filosofische geschriften zijn, met meningen van mensen, een paar symbolische verhaaltjes. Maar is het niet meer dan dat? Twee weken geleden, op zondag 5 november, stond er in de tweede lezing, uit de 1ste brief aan de Tessalonisenzen 2, 7-13: “En daarom danken wij God zonder ophouden, dat gij het goddelijk woord der prediking van ons hebt ontvangen en aanvaard, niet als een woord van mensen, maar als wat het inderdaad is: het Woord van God zelf.” We mogen echt aannemen dat wat in de Bijbel staat, geïnspireerd is door de Heilige Geest. Denk aan de voorspellingen van de profeten. Zelfs de plaatst van de geboorte van Jezus is honderden jaren voordien voorspeld. Je zult zeggen: dat kan toch niet?? Dat klopt. Naar menselijke normen kan dat niet. Maar voor God is niets onmogelijk. God wil ons doorheen de Bijbel zijn grootheid tonen. Dat komt niet uit de mens, dat is de Heilige Geest.

Geloof ik dan alles letterlijk? Bijvoorbeeld dat God de wereld in 7 dagen geschapen heeft? Op een andere plaats in de Bijbel staat ook: Voor God is één dag als duizend jaar en duizend jaar als één dag. Dus kan het voor mij perfect dat de aarde in 7 ‘goddelijke’ dagen geschapen is. Ik merk dat je de Bijbel beter en beter kunt begrijpen naar mate je het beter bestudeerd hebt. Dat er een aantal puzzelstukjes in elkaar vallen.

Maar ik geef zeker toe dat niet alles in de Bijbel is makkelijk. Ik bedoel daarmee twee dingen: dat het niet altijd makkelijk is om te begrijpen wat God juist bedoelt. Soms moet ik een zin 5 keer herlezen, en dan begrijp ik hem nog niet… Maar ik bedoel ook dat de boodschap die er gezegd wordt ook niet altijd makkelijk is in de zin van “leuk is om horen”, als je begrijpt wat ik bedoel. Sommige dingen zou je willen wegstrepen zo op het eerste zicht, daar ben ik het over eens. Maar ik hoorde Marc Meirsman (verantwoordelijke KCV Vlaanderen) onlangs nog zeggen dat we ons ervan bewust mogen zijn dat iedere boodschap die God geeft in de Bijbel, een boodschap is van liefde. Ook al klinkt het niet altijd leuk. Wij moeten wij tegen onze kinderen soms ook een keer streng zijn, he… Om hen duidelijk te tonen wat goed is voor hen en wat niet. Is dat leuk om te doen? Nee… Voor God ook niet want Hij ziet ons zo graag. Maar dat streng zijn, is juist omdat Hij ons zo graag ziet, omdat Hij niet willen dat zijn kind het verkeerde pad op gaat, Hij wilt ons waarschuwen, Hij wilt dat het ons goed gaat! En ik herhaal hierbij nog eens wat ik ook gezegd heb tijdens de lezing van vreugde, als God iets van ons vraagt, dan is het niet omdat Hijzelf er beter van wordt (God is al volmaakt) maar enkel en alleen omdat het onzelf ten goede komt.

Wat goed is en wat niet goed is, kunnen we dus volgens mij vooral weten door de Bijbel grondig te bestuderen. Ook Jezus duidt ons op het belang van het kennen van de Bijbel in zijn gesprek met de Sadduceeën: “Zijt gij niet op een dwaalspoor, juist omdat gij noch de Schrift, noch Gods macht kent?” (Mc 1, 24).

Inleidend op het thema bovennatuurlijke wereld wil ik nog het volgende zeggen. In de Bijbel lezen we heel veel dingen over de bovennatuurlijke wereld, en Paulus zegt onder andere het volgende over de bovennatuurlijke wereld. “Geloof doet ons inzien, dat het heelal tot stand is gekomen door Gods Woord, zodat het zichtbare ontstaan is uit het onzichtbare.” (Hebr. 11, 3). Dus met andere woorden, allereerst was er de bovennatuurlijke, geestelijke wereld. En vervolgens is van hieruit de natuurlijke, tastbare wereld ontstaan. En we lezen ook:

“Wij houden het oog gericht niet op het zichtbare, maar op het onzichtbare; wat wij zien gaat voorbij, de onzichtbare dingen duren eeuwig.” (2 Kor 4, 18) Hier staat in feite: het zichtbare zal ooit verdwijnen en het onzichtbare niet! Dus met andere woorden: het onzichtbare is nog meer reëel dan het zichtbare.

Paulus zegt ons ook in Kol 3, 1-3: “Als gij dan met Christus ten leven zijt gewekt, zoekt dan wat boven is, daar waar Christus zetelt aan de rechterhand Gods. Zint op het hemelse, niet op het aardse.” Wat vraag Paulus hier van ons? Dat wij, die herboren zijn in Christus, ons richten op het onzichtbare, niet op het zichtbare, op het eeuwigdurende, niet op het vergankelijke. Vandaar het grote belang van dit thema.

Herinneren jullie je nog het boekje waar ik in september over gesproken heb? De Innerlijke vrijheid van priester Jacques Philippe, dat dunne boekje. Deze lezing is gebaseerd op het boek “geboren om vrij te zijn” van Wilkin Van de Kamp, een boek van een iets ander kaliber, dit is letterlijk zware kost… Het boek telt 900 bladzijden en het bevat een parel aan informatie. Het is een cursus die gebruikt wordt in een opleiding bevrijdingspastoraat. Dit is een protestantse cursus. Een aantal zaken worden dus wel anders geïnterpreteerd dan in de katholieke Kerk, daar kom ik later op terug. Maar zeker het eerste deel is heel toepasselijk. Want wat hebben onze protestantse vrienden wat wij vaak wat te weinig hebben? Een voortreffelijke Bijbelkennis! In dat opzicht heb ik heel veel aan dit boek gehad. Daarnaast heb ik ook een hele waardevolle cursus gekregen van Erik, Angelologie, engelenleer. Ik heb ook een klein stukje gebruikt uit een lezing die mijn moeder ooit gegeven heeft.

In de tekst zet ik de juiste verwijzingen maar ik zal niet iedere verwijzing vernoemen omdat ik heel veel Bijbelteksten zal gebruiken en het te tijdsintensief zal zijn om iedere verwijzing te vernoemen.

Nu heb ik dus goed moeten nadenken om dit alles in één uur te proppen… Ik ga eerlijk zijn, dat is me niet gelukt. En daarom zal deze lezing ook zeker nog vervolgd worden in januari. Ik ga vanavond eerst een stukje theorie brengen, de basis van de bovennatuurlijke wereld wat we terugvinden in de Bijbel. Niet altijd zo’n makkelijke thema’s maar noodzakelijk om in januari op te kunnen verder bouwen.

wat zegt de Bijbel over engelen
wat zegt de Bijbel over demonen
inzichten en tips

ENGELEN

Wat zijn engelen?

Wat zegt de Bijbel juist over engelen? Het woord engel betekent ‘boodschapper’. Engelen zijn boodschappers van God.

Het woord engelen wordt in 17 boeken van het oude testament en 17 boeken van het nieuwe testament genoemd. In totaal komt het woord engelen rond de 270 keer voor in de Bijbel. God schiep eerst de engelen voordat Hij de aarde met daarop de mens schiep. (Job 38, 4-7; Gen 1:1)

Zijn alle engelen hetzelfde?

In de Bijbel is er sprake van verschillende soorten engelen en ook van een hiërarchie. Het feit dat er een hiërarchie die in de hemel voorkomt, is de reden waarom er ook in de katholieke Kerk een hiërarchie wordt gebruikt (priesters, bisschoppen, …). Dit is naar het voorbeeld van de hemel. Je kunt u de vraag stellen, is een hiërarchie nodig in een plaats waar zoveel gehoorzame en zuivere wezens wonen, kan het daar geen ‘zelfsturende teams’ zijn? Blijkbaar is ook daar nood aan een hiërarchie.

Ik ga hier kort iets vertellen over de verschillende soorten engelen en hun positie. Je hebt aartsengelen, beschermengelen, cherubs, serafs, tronen, heerschappijen, overheden, machten en krachten (Kol 1, 16; Rom 8, 38). Ver boven deze rangen en standen staat Jezus.

Aartsengelen

Het woord “aarts” betekent “eerste”. Ik dacht altijd dat dit duidde op het feit dat het een engel is die op aarde komt: ‘aards’engelen. Maar aarts wordt met een t geschreven en heeft dus niets te maken met de aarde. Het woord ‘aarts’ duidt mogelijks op de hoogste rang in de engelenhiërarchie. De bijbel gebruikt het Hebreeuwse woord ‘sar’ als synoniem. Sar betekent onder andere prins, vorst, leider, aanvoerder. De katholieke kerk ziet 3 engelen als aartsengelen:

De aartsengel Michaël komt zowel voor in het oude als in het nieuwe testament. Onder andere in de Openbaringen (12, 7) waar hij de aanvoerder is van een leger van heilige engelen die oorlog voert tegen de draak. Gezien er in Daniël 10, 13 staat dat hij ‘één van de voornaamste vorsten’ is, kunnen we ervan uitgaan dat er sprake is van meerdere ‘vorsten’ of ‘aartsengelen’.

Ook de engel Gabriël (betekenis: wie is als God) wordt aartsengel genoemd omdat hij van zichzelf zegt dat hij een engel is die voor Gods aangezicht staat (Luc 1, 19). En hij is de engel die een speciale boodschapper van God blijkt te zijn. Zo kondigde hij de geboorte van Jezus en Johannes de doper aan. Ook in Dan. 8, 16 en 9,21 komt Gabriël om een hemels visioen uit te leggen.

Over de engel Raphaël (betekenis: God geneest) die vernoemd wordt in het boek Tobit (4, 16-17), staat ook geschreven dat hij voor de troon van God staat en naar de aarde wordt gezonden waar hij o.a. een man van blindheid geneest en een demon in de boeien slaat.

De aartsengelen maken deel uit van “de zeven engelen die de gebeden van de heiligen opdragen en rond troon van de Heer staan” (Tob 3, 17) We kunnen dus aannemen dat er nog 4 andere aartsengelen zijn maar vermits er maar 3 namen gekend zijn vanuit de Bijbel, houden we het in de katholieke kerk bij deze drie aartsengelen.

Beschermengelen

GVZ In de catechismus (adversus eunomium 3:1) lezen we “iedere gelovige wordt terzijde gestaan door een engel om hem als behoeder en herder naar het leven te leiden”. Ook in de Bijbel lezen we bevestiging van de catechismus de Hand. 12,10. Petrus wordt bevrijd door een engel en gaat naar het huis van vrienden. Als hij daar toekomt en aanklopt komt er een dienstmeisje om de deur te openen. Als zij zijn stem hoort, is zij zo verheugd dat zij vergeet de deur te openen en naar binnen loopt om te zeggen dat Petrus voor de deur staat. Niemand gelooft haar echter. Als ze bevestigt dat hij het toch is, zeggen zij: “het zal zijn engel (of in een andere vertaling ‘zijn beschermengel’) zijn. Hieruit kunnen we opmaken dat de leerlingen aannamen dat een mens een eigen engel heeft. Er staat namelijk niet: het zal een engel zijn maar het zal zijn engel zijn. Verder lezen we in psalm 91, 11-12: “Want Hij zal zijn engelen gebieden dat zij u behouden op al uw wegen. Op de handen zullen zij u dragen, zodat u uw voet niet aan een steen stoot.”

In de boekjes van Alan Ames ‘door de ogen van Jezus’ zegt Jezus zelf dat iedere persoon één engel heeft die heel zijn leven gewacht heeft totdat wij zouden geboren worden. En dat deze engel altijd bij ons blijft, ook na de dood. Deze boekjes zijn bevatten visioenen van het leven van Jezus die ook ondersteund zijn door de katholieke kerk, dit staat dus niet in de Bijbel maar het klinkt wel aannemelijk.

Daarnaast lezen we ook in verschillende getuigenissen dat mensen hun beschermengel zagen. Pater Pio is hier een voorbeeld van. Op een bepaald moment was er een voorval waarbij er een vriend priester, die heel geleerd was, bij pater Pio op bezoek komt. En Pater Pio stelt hem de vraag: “geloof jij in je beschermengel?”. Waarop die man antwoord dat hij niet in sprookjes gelooft. En op het moment dat hij opkijkt, ziet hij in het schijnsel van de ogen van pater Pio zijn beschermengel achter hem staan. Maar als hij omkijkt, is er niets te zien.

Ik kom later terug op de taak van de beschermengelen.

Cherubs

GVZ In de Bijbel wordt ongeveer 80 keer gesproken over cherubs. Over cherubs staat er geschreven dat ze vleugels hebben. Cherubs hebben vaak de taak om te bewaken, bijvoorbeeld de Hof van Eden (Gen 3, 24). In de hemel zijn zij troonwachters (Ez. 1,5-25; 10,1)en zijn hierdoor horen zij vermoedelijk tot de hoogste klasse van hemelse wezens die in Gods nabijheid verkeren. Ook op verschillende andere plaatsen in de Bijbel worden zij vernoemd (2Sam 22, 11; Ps 18,11; 80,2; 99,1, … Zie document Angelologie)

Serafs

Serafs worden uitsluitend genoemd in Jesaja 6, 2-6. Jesaja ziet boven de troon van God serafs, elk met 6 vleugels. Zij doen niets anders dan God lofprijzen, we zouden ze dus lofprijzingengelen kunnen noemen.

Hemelse heerscharen

Als er in de Bijbel gesproken wordt van de ‘hemelse heerscharen’, dan is dit Gods hemelse leger van engelen. Het is een militaire macht zoals wij die op aarde ook kennen. God zelf is de opperbevelhebber van de heerscharen. (1 Sam 17, 45; psalm 24, 10, psalm 148)

Overheden, machten en krachten

Als er in de Bijbel sprake is van overheden en machten, gaat dit soms over de overheden van God (vb. Ef. 1, 21) en soms over de heerschappij van het kwade (vb Ef. 6, 12): “Want onze strijd gaat niet tegen vlees en bloed, maar tegen de heerschappijen, tegen de machten, tegen de wereldbeheersers van deze duisternis, tegen de boze geesten in de hemelen”.

Wat kunnen engelen voor ons betekenen?

Ik heb nu verteld wat er in de Bijbel staat over verschillende soorten engelen en je zult nu misschien zeggen: “mooi Lies, tof om weten… We weten nu dat engelen bestaan, ook al zien we ze niet maar wat betekent dit voor ons, in ons leven?? Is het belangrijk en zinvol om iets te weten over engelen of ‘zijn’ ze er gewoon?” Ik ga voor jullie de taken en persoonskenmerken van engelen overlopen zodat we kunnen inzien welke invloed engelen op ons leven kunnen hebben.

Wat zijn de (persoons)kenmerken van engelen?

GG p 81 Engelen hebben geen aards lichaam, het zijn geesten. Dat is ook de reden waarom we hen met onze natuurlijke ogen meestal niet kunnen zien. Hoewel engelen geesten zijn, lezen we wel in de Bijbel dat engelen verschillende malen verschenen zijn in een menselijke gedaante (oa Gen 19, 1-2; Dan 3, 25; Hand 12, 15) zoals ik hierboven heb beschreven. Engelen van God nemen steeds de gestalte aan van een man. Van veel engelen die verschijnen in de Bijbel wordt niet expliciet gezegd dat ze vleugels hebben maar wel dat ze de gedaante aan van een mens aannemen. GZV Engelen hebben een ongekende schoonheid en zij komen op een bepaalde manier bijzonder over op mensen. Bijvoorbeeld over de engel die de rotsblok wegrolde van Jezus’ graf, staat geschreven dat hij in het wit gekleed was, wit als sneeuw. Zijn uiterlijk was als een bliksem (Mat 28, 2-3).

Hoewel engelen kunnen verschijnen in de gedaante van een mens, kunnen ze nooit in een mens veranderen. En een mens ook niet in een engel. In Hebr. 12, 22-23 wordt er duidelijk een onderscheid gemaakt tussen engelen en geesten van rechtvaardigen die gestorven zijn.

In de Bijbel staat ook duidelijk dat engelen niet huwen (Mat 22,30) en niet sterven (Luc. 20,36), dit betekent dat hun aantal onveranderd blijft.

Engelen hebben verstand, emoties en een wil, dat maakt hen tot een persoonlijkheid. Hoe kom ik daarbij? In 2 Sam 14:20 lezen we: Maar mijn heer is zo wijs als een engel van God, hij weet alles wat op aarde geschiedt. Hieruit kunnen we afleiden dat engelen verstandig zijn. Engelen zijn blij als er een zondaar bekeert (Luk 15, 10). Hieruit kunnen we afleiden dat engelen emoties hebben.

Engelen kiezen ervoor om God te loven en God te gehoorzamen. Zij hebben daarin een vrije wil zoals wij, zij kunnen zich dus ook tegen God keren. Daarover straks meer.

Hoewel engelen bovennatuurlijk wijs zijn en een bovennatuurlijke kracht hebben (Ps 103, 20), zijn ze niet alwetend en almachtig zoals God (2 Sam 14, 20; 1 Petr 2:11). Het is niet de bedoeling dat we engelen aanbidden (openbaring 22, 8-9) maar we kunnen hen wel vragen ons te helpen.

Wat is de taak van engelen?

Mensen dienen. Hoewel engelen intelligenter zijn en ‘beter’(ze doen de wil van God, zijn gehoorzaam aan God), machtiger en krachtiger dan de mens, staan engelen toch in dienst van mensen. Sterker nog, God heeft engelen geschapen om ons te dienen. En dit zegt iets over hoe God in elkaar zit, namelijk dat Hij wil dat ‘sterkeren’ zorg dragen voor ‘zwakkeren’. Enkele voorbeelden van hoe ze met hun buitengewone krachten de mensen dienen: een engel rolde de steen weg bij Jezus’ graf, een engel openden de deuren van de gevangenis en maakten boeien los toen Petrus in de gevangenis zat (Hand 12, 7) (zie ook Ps 103, 20).

Strijden voor mensen. Een andere manier waarop de dienstbaarheid van engelen naar mensen duidelijk wordt, is dat zij strijden voor het mensdom in een geestelijke oorlogvoering. Zo zien we bijvoorbeeld in 2 Sam. 5, 24 dat de Heer uitrukte om het leger van de Filistijnen te verslaan. (zie ook 2 Kon 6, 15-17) Ook lezen we in de Openbaringen 12, 7: En er kwam oorlog in de hemel; Michaël en zijn engelen hadden oorlog te voeren tegen de draak. Wat is het onderwerp van de oorlogsvoering, m.a.w. waarvoor wordt er gestreden? Voor de mens.

Mensen genezen. Engelen bezitten ook de kracht om te genezen (vb Joh 5,2-4). Zie ook hoger genoemd voorbeeld van de aartsengel Raphael.

Kracht verlenen aan mensen Bijvoorbeeld in de hof van olijven schenkt er een engel kracht aan Jezus. (Luc 22, 43) Ook in het oude testament wordt Daniël fysiek aangesterkt doordat een engel tot hem spreekt (Dan 10,18) (nog een voorbeeld: 1 Kon 19, 7-8)

Engelen sturen. Uit de Bijbel, getuigenissen en heiligenlevens weten wij dat engelen een invloed hebben op ons doen en laten door ons op een bepaalde manier te waarschuwen (bijvoorbeeld een ingeving die je krijgt om iets niet te doen) of de juiste weg te tonen. De hints van engelen leiden ons ALTIJD dichter bij God. Maar toch blijven we onze vrije wil behouden. We zijn met andere woorden niet verplicht om op deze ingevingen in te gaan. Zo was er onlangs een voorval waarvan ik achteraf dacht dat dit wel eens van mijn beschermengel zou kunnen komen. Mijn jongste zoon wordt iedere morgen afgehaald om naar school te gaan. Het is in de 2 jaar 2 keer gebeurd dat er een probleem was met het vervoer en dat ik daarvoor gebeld werd. Onlangs ging ik naar de badkamer terwijl de kinderen beneden aan het eten waren en ik realiseerde me dat ik mijn gsm beneden vergeten was. Dat gebeurt heel regelmatig maar die morgen had ik een grote onrust en het gevoel: “de bus gaat bellen”. Maar ik was al wat laat en ik zei: “Lies, laat dit nu los, je weet dat de kans bijzonder klein is”. Toen ik beneden kwam, zag ik een gemiste oproep van de bus. Ik kan natuurlijk niet met zekerheid zeggen dat dit mijn beschermengel was maar de kans zou wel eens groot kunnen zijn dat dit toch het geval was.

Engelen beschermen (Ps 91, 11-12) In psalm 91 wordt heel duidelijk beschreven dat engelen beschermen (Zie ook rubriek ‘beschermengel’). In feite kunnen we er ons van bewust zijn, nu we weten dat we allemaal een beschermengel hebben, dat we met veel meer hier in deze ruimte zijn dan dat we zien, minstens met het dubbele als we onze beschermengelen meerekenen.

Hoe komen engelen in beweging?

We lazen dat engelen een aantal taken hebben. Engelen komen vooral in actie op grond van ons gebed tot God (Mat 26, 53; Dan 10, 12; Hand 10, 3-4). Hoe dit juist in zijn werk gaat, zal ik later verklaren. Ook door het vertonen van een groot geloof, zet God zijn engelen aan het werk. Denken we aan de passage in Daniël 3, 17-18 waar de drie mannen hun sterke geloof uitspreken ten opzichte van hun God en weigeren om het gouden beeld te aanbidden waarop God een engel zend om hen uit het vuur te bevrijden. Dus door ons geloof kan God zijn engelen aan het werk zetten.

Deze twee (gebed en geloof) kunnen we ook aan elkaar te koppelen en dan komen we bij het grote belang om te bidden met heel ons hart: in geloof en vertrouwen in God.

DEMONEN

Ik heb nu een aantal dingen verteld over engelen. Maar in de Bijbel staat er ook heel wat geschreven over ‘demonen’ en ‘satan’. Ik herinner me van vroeger dat er meer gesproken werd over deze thema’s en dat ik me lang afgevraagd heb: “zijn dat nu “volkswijsheden” of “bijgeloof” of komt dit echt uit de Bijbel? Ik heb echt heel veel antwoorden gekregen door dit thema te bestuderen.

Zoals ik daarstraks zei, ben ik al een paar keer christenen tegengekomen die niet geloven in “het kwade”. De eerste vraag die dan spontaan in mij opkomt, is: “wat is Jezus dan komen doen op deze aarde??”. Waarvan moest Hij ons dan verlossen? In de eerste brief van Johannes staat trouwens letterlijk dat Jezus is “gekomen om het werk van de duivel ongedaan te maken” (1Joh 3,8).

Verder in de Bijbel wordt er zowel in het oude als het nieuwe testament, vanaf Genesis tot de Apocalyps, gesproken over satan en demonen. Ook Jezus spreekt over satan en demonen, meermaals en heel expliciet. Hij drijft bijvoorbeeld demonen uit, dat lezen we in verschillende evangelieteksten (Mat.12, 22-30; Mat 12, 43-45; Mat. 8, 28-34; Marc. 1, 23-37; Hand 16, 16-19; Hand 19, 13-16). Als Jezus zelf dus zoveel sprak over satan en demonen, denk dus dat het niet correct is om aan te nemen dat zij niet bestaan. Maar dat het eerder goed is dat we iets van hen te weten komen vermits er in de Bijbel zoveel over gesproken wordt, ook al is het op het eerste zicht niet zo’n leuk thema.

We gaan eens kijken wat de Bijbel zegt over dit thema.

Satan

Als ik spreek over die “volkswijsheden”, dingen die ik zo her en der opgevangen heb in mijn jeugd over satan of de duivel, dan onthoud ik vooral dat er sprake is van een “gevallen engel” die ook “lucifer” genoemd wordt. Over de naam lucifer heb ik mij bijvoorbeeld lang afgevraagd of dat nu een naam is die mensen ooit zelf verzonnen hebben of komt die werkelijk voor in de Bijbel? Als we de Bijbel ter hand nemen, zien we dat er op verschillende plaatsen gesproken wordt over de satan. Met name in de Apocalyps. Dat is geen gemakkelijk boek dat misschien snel opzij gelegd wordt, door mij ook. Nochtans staat er vooral in dit boek heel uitgebreid beschreven wat de oorsprong, de macht, de val, de persoon, de plannen, de activiteiten, het oordeel en de eindbestemming van satan is. Heel concreet. Maar ook in andere boeken uit het oude en het nieuwe testament staat er hele duidelijke informatie over satan.

Het woord satan komt van het Hebreeuws en betekent “vijand”. Hij komt meer dan 50 maal voor in de Bijbel. Er worden ook ongeveer 40 verschillende titels genoemd in de Bijbel die het woord satan omvat. Enkele voorbeelden: duivel (Griekse woord diabolos = valse beschuldiger, oa Mat 4,1; Joh. 8, 44), slang (gen 3, 1-5), draak (Openb. 12,3), de overste van de macht van de lucht (Ef. 2,2), de overste van de wereld (Joh 12,31), vader der leugens (Joh 8,44).

Oorsprong en val van satan

Hoe wordt satan in de Bijbel genoemd voor zijn val?

In Jesaja wordt hij de Morgenster, zoon van de dageraad genoemd (Jes 14,12).Van daar komt dus de benaming “Lucifer” wat in het Latijn “Morgenster” betekent.

In Ezechiël wordt hij de gezalfde, overdekkende cherub genoemd (Ezech. 28, 14) en in de tweede brief aan de Corintiërs de “engel des lichts” (2 Cor. 11, 14). Hieruit kunnen we opmaken dat hij een hoge positie had onder de engelen.

Verder staat er dat hij voor zijn val vol wijsheid was en volmaakt in schoonheid (Ez. 28, 12-13).

In Ezechiël 28, 12 lezen we ook dat hij de verzegelaar van de som was, wat kan vertaald worden als verzegelaar van het ‘einddoel’. We zouden hier kunnen opmaken dat Lucifer als één van de eerste engelen op de hoogte was van het einddoel van God: de mens. Niet de engelen maar de mens zou de kroon van Gods schepping worden. Engelen waren, zoals daarstraks aangegeven, geschapen om de mens te dienen.

Wat gebeurde er? Lucifer kwam tegen dit plan – en daarmee ook zijn Schepper – in opstand. In Ezechiël 28,15 staat er “onberispelijk was u in uw wandel, vanaf de dag dat u geschapen werd totdat er onrecht in u werd gevonden.”

Er staat verder dat Lucifer trots was op zijn schoonheid. De oerzonde van Lucifer was zijn trots en hoogmoed. Deze zorgde er namelijk voor dat hij aan God gelijk wilde zijn (Jes. 14, 13-14). Dit veroorzaakte zijn val, waardoor Lucifer daarna satan genoemd werd. Dit is trouwens dezelfde list die satan gebruikte om de mens te verleiden in Gen. 3, 1-5 waar hij zegt tegen Eva: “God weet dat uw ogen open zullen gaan als u eet van die boom en dat u dan gelijk zult worden aan God, door de kennis van goed en kwaad.” Toen zag Eva dat de vruchten er heel lekker uit zagen en zij zwichtte voor de verleiding. Het idee om te willen zijn zoals God laat hem dus niet los. Hij probeert zelfs Jezus te verleiden in de woestijn. Hij stelde voor dat Christus voor hem zou neervallen en hem zou aanbidden (als Jezus als zoon van God hem zou aanbidden, zou hij gelijk zijn aan God). In ruil daarvoor zou hij al de koninkrijken van de wereld aan Jezus geven (wat doet veronderstellen dat hij de koninkrijken van de wereld dan ook bezit, daarover straks meer)(Mat. 4, 9; Luk. 4, 7).

Maar hierover kunnen we heel duidelijk zijn: satan is niet de evenwaardige tegenstander van God. Lucifer is een schepsel. God is ongeschapen. Er is maar 1 God! Jezus heeft satan al overwonnen (Hebr. 2, 14-15).

Wat zegt Jezus zelf over satan? Satan wordt tot 3x toe door Jezus “overste van de wereld” genoemd (Joh 12,31; 14,30; 16,11) waaruit we kunnen afleiden dat satan een grote autoriteit over de wereld. Hoe komt dat? Door de zondeval van Adam te veroorzaken. Adam werd oorspronkelijk door God als machthebber over de aarde gesteld (Gen. 1, 28), maar door aan de verleiding van satan toe te geven, is Adam, en daarmee de mensheid, deze positie kwijtgeraakt en onder de heerschappij van satan gekomen. Daar waar Jezus niet op de verzoekingen van satan is ingegaan, is Adam dat wel. Het gevolg hiervan is dat satan nu over deze wereld kan heersen.

Dus satan dacht dat hij de kroon van Gods schepping, de mens, veroverd had. Maar… waar hij geen rekening mee gehouden had (hij kan niet in de toekomst kijken of gedachten lezen), is dat God zelf mens zou worden om al onze zonden uit te boeten. Dus, ook al is satan de overste van deze wereld, we lezen in het Johannesevangelie dat wij als christenen “niet van deze wereld zijn” (Joh 17, 14-16). Door het offer van Jezus aan het kruis, behoren wij God toe! Wij christenen vallen niet onder de heerschappij van satan. Op de laatste dag van de wereld, bij het laatste oordeel, zal God de machten van het kwaad voorgoed uitschakelen. Maar in tussentijd we wonen wel in zijn gebied, ook al behoren we God toe, en dat merken we ook.

Hoe verhoudt satan zich ten opzichte van christenen? In Ef. 6, 16 en 1 Petr 5, 8-9 lezen we dat satan zijn pijlen op ons christenen richt. Dit gaat vooral over een geestelijke strijd. Maar die wel echt in het hier en u voelbaar is. Ik weet niet of jullie dat ook soms ervaren? Bijvoorbeeld tijdens het schrijven van deze lezing heb ik allerlei problemen gehad: pc problemen, ik kreeg de uitnodiging niet verstuurd, gevoelens van ontmoediging, … Hoe dikwijls heb ik niet gedacht: “pff, dit onderwerp is te zwaar, zou ik dit wel doen…” Er is een geestelijke strijd. Vandaar de vele Bijbelteksten die we ook recent konden horen tijdens de zondagslezingen die ons oproepen om waakzaam te blijven. Maar we moeten goed onthouden dat geestelijke overwinning ALTIJD mogelijk is! Want door het bloed van Jezus op het kruis is het kwade overwonnen.

Demonen

Er is dus maar één satan (synoniemen Lucifer, duivel, …). Maar in de Bijbel is er ook op verschillende plaatsen sprake van demonen. Wat zijn dat dan? In Judas 1, 6 wordt verklaard dat demonen engelen zijn die aan hun oorspong, God dus, ontrouw geworden zijn. Vandaar de naam ‘gevallen engelen’. Hierbij aanvullend staat er in Openb. 12,4: “en zijn staart (van Lucifer) sleepte een derde van de sterren des hemels mee en wierp die op de aarde”. Hieruit zouden we kunnen opmaken dat 1/3de van het aantal engelen die God geschapen heeft, Lucifer gevolgd zijn. Maar dit weten we niet zeker.

Vervolgens lezen we in Openb. 12, 7: “En er kwam oorlog in de hemel; Michaël en zijn engelen hadden oorlog te voeren tegen de draak; ook de draak en zijn engelen voerden oorlog, maar hij kon geen standhouden”. Maw de aartsengel Michaël en zijn leger verslaan Lucifer en zijn gevallen engelen.

Op 4 plaatsen in de Bijbel, namelijk in Jes. 14, 12; Ez. 28, 16 en 17; Openb. 12, 8-9; 2 Petrus 2,4, kunnen we lezen dat Lucifer en zijn engelenleger uit de hemel verbannen werden en op de aarde werden geworpen. Gezien satan al onder de vorm van een slang voorkomt in Genesis kunnen we aannemen dat dit gebeurde voor de schepping van de mens.

In Luc 10, 19 lezen we iets heel belangrijk, namelijk dat ook wij christenen in Christus de macht hebben gekregen over de hele legermacht van de vijand. Dit is heel belangrijk om te weten en de beseffen. Onze protestantse vrienden noemen dat ook wel “autoriteit” in naam van Jezus. Als Jezus of één van de leerlingen een demon uitdrijft in de Bijbel, is dat omdat zij autoriteit hebben over het kwade, zij staan boven het kwade. Door de overwinning van Jezus staan wij boven het kwade als we aan Gods zijde verblijven, daarover meer in het tweede deel van de lezing in januari.

Wat is nu het doel van satan en zijn demonen bij christenen?

Mensen verwijderen van God
Mensen tot zonde te brengen

want zonde heeft tot gevolg dat christenen minder kunnen getuigen, minder geloofwaardig zijn. Denk maar aan het seksueel misbruik in de kerk, hoeveel mensen dit weggedreven heeft van de Kerk en Jezus.
En zonde leidt tot geestelijke verzwakking (na zonde ben je ontmoedigd, laat maar zitten, ik ben het niet waard, ik kan het niet)
dit heeft tot gevolg dat de boodschap van God minder kan worden verspreid

TIPS EN INZICHTEN

We hebben nu allerlei dingen gehoord: leuke dingen over engelen, misschien moeilijke dingen over demonen. Wat is belangrijk om mee te nemen naar huis?

– We lezen dat satan in oorsprong volmaakt in schoonheid was en vol van wijsheid. We kunnen dus aannemen dat hij dit ook na zijn val nog is of zich tenminste zo kan voordoen. Denk aan de uitdrukking “een wolf in schaapskleren”. Of Vandaar dat het soms zo moeilijk is om te onderscheiden wanneer iets niet van God komt. En zijn dingen die op het eerste zicht mooi ogen niet altijd van God. In januari komt dit thema meer aan bod.

– Nu we weten dat demonen gevallen engelen zijn, weten we dus ook dat een aantal kenmerken die ik daarstraks opnoemde van engelen, ook van toepassing zijn op demonen omdat zij dus in oorsprong engelen van God waren. Bijvoorbeeld, als we weten dat engelen ons tips en hints influisteren (waar we al dan niet op in kunnen gaan, we hebben een vrije wil), kunnen we ook aannemen dat demonen ons ook dingen influisteren. Denk aan gedachten als “Ik ben toch niks waard”, “Ik zal het toch niet kunnen”, … maar vooral rond het geloof: “zou het allemaal wel waar zijn”, “het kwade bestaat niet, dat is voor in sprookjes”… of het feit dat de consumptie maatschappij zo aantrekkelijk is, dingen kopen, televisie kijken, internet, … Misschien is het een beetje zoals in de tekenfilms van vroeger werd uitgebeeld, dat iedere mens een ‘engeltje’ heeft en een ‘duiveltje’. Dat is wel belangrijk om te weten. Want, op het moment dat ik besef dat ik ‘verleid’ word, is de moeilijkheid precies al voorbij. Ik fietste onlangs naar hui van het werk. Ineens, zonder enige aanleiding, werd ik super slecht gezind. Het viel als een blok op mij. Alsof alle moeilijke dingen die ik ooit meegemaakt had, in één keer naar boven kwam. Ik was kwaad op God en de hele wereld. Dat was een hele bizarre gewaarwording, vooral omdat het zonder aanleiding kwam. Er kwamen gedachten in mij op zoals: “ik gooi dat geloof hier allemaal over boord”. Van heer ver, dat zal mijn beschermengel geweest zijn denk ik, kwam het idee in mij op: “ik word verleid”. En met de grootste tegenzin (want ik was zo boos en had zin om mij daarin te wentelen) bad ik: “God, ik wil aan u trouw blijven. Ik wil mij NIET laten verleiden. Help mij deze verleiding te weerstaan…”. En zo plots als de slechte zinnen opgekomen waren, waren ze weer verdwenen. Ik heb hier enkele dingen uit geleerd. Dat is het belangrijk is om ons van mogelijke verleidingen bewust te zijn, zodat we ons kunnen verzetten. En het belang om te volharden in het goede, ook al druist dit in tegen uw gevoel. Niet te veel met die gevoelens rekening houden, is vaak mijn tip, gewoon volharden in het goede. Dit was nu voor mij een hele duidelijke verleiding maar het is niet altijd zo duidelijk… Vaak is het heel subtiel. Denken we aan mensen die in een verslaving terecht komen. Dat start met gedachten als: “een beetje kan geen kwaad, dat is toch niet erg. Het gaat u deugd doen!”, heel subtiel… Hoe kunnen we onderscheiden wat van engelen van God komt en wat van gevallen engelen? Hints van Gods engelen voeren ons ALTIJD naar God.

Nu we weten dat satan de vader van leugen is (Joh 8,44), is het misschien goed eens stil te staan bij het gegeven dat veel christenen nog wel in het goede geloven maar niet meer in het kwade. Als we de Bijbel au serieux nemen, mogen we concluderen dat dit een leugen is want anders moeten we bijna de hele Bijbel wegstrepen, het is één en al strijd tegen het kwade. Jonathan van Kesteren die enkele maanden geleden een lezing bracht over onderscheiding, sprak er over dat de grootste leugen die satan de wereld wil insturen (hij doet dit heel bewust) en mensen ervan overtuigen is dat hij niet bestaat. Dat is gemakkelijk voor hem, op die manier kan hij gewoon zijn ding doen zonder dat iemand er zich van bewust is.

We lezen dat er ‘pijlen van het kwade’ kunnen komen, hoe kunnen we ons hiervoor nu ‘wapenen’:

Vermits het grootste doel van demonen is ons te zonde te brengen, is het goed om extra bewust de 10 geboden te onderhouden, of niet zondigen. Dit is een vorm van bescherming tegen het kwade.
Sacramenten: biecht en de eucharistie zijn een vorm van bescherming en bevrijding maar ook het doopsel (dit is een duidelijk uiterlijk teken voor mensen én voor de geestelijke wereld: ik behoor God toe) en de andere sacramenten.
Regelmatig gebed: Een regelmatig gebedsleven waardoor we in connectie blijven met God. We blijven op die manier is de kans groter dat we op zijn ‘pad’ blijven en niet in de afgrond terecht komen. Jezus zegt: ‘Ik ben de Weg’. Dit is belangrijk om ons te wapenen en om te onderscheiden. Je kunt ook heel bewust bidden voor ‘bevrijding van bepaalde klachten’.
Bijbellezen: omdat we op die manier kunnen achterhalen wat goed is en wat niet.
Vergeving schenken, anders blijf je in het gevoel van wrok hangen.
Dankbaarheid is een heel krachtig wapen (bij een dankbaar persoon komt het kwade van een kale reis terug)
Waar onvrede is kan de Heilige Geest niet werken. Dus bidden tot de Heilige Geest voor de vruchten van de Heilige Geest waaronder vrede en vreugde.
Geestelijke wapenuitrusting (Ef. 6, 11-18)

wapenrusting Efeze2 De wapenrusting die God geeft (Ef. 6, 10-18)

Tenslotte, zoek uw kracht in de Heer, de kracht van zijn macht. Trek de wapenrusting van God aan om stand te kunnen houden tegen de listen van de duivel. Onze strijd is niet gericht tegen mensen maar tegen hemelse vorsten, de heersers en de machthebbers van de duisternis, tegen de kwade geesten in de hemelsferen. Neem daarom de wapens van God op om weerstand te kunnen bieden op de dag van het kwaad, om goed voorbereid stand te kunnen houden. Houd stand, met de waarheid als gordel om uw heupen, de gerechtigheid als harnas om uw borst, de inzet voor het evangelie van de vrede als sandalen aan uw voeten, en draag bovenal het geloof als schild waarmee u alle brandende pijlen van die het kwaad zelf is, kunt doven. Draag als helm de verlossing en als zwaard de Geest, dat wil zeggen Gods woorden. (dit fragment bevestigt nog eens dat Gods woorden, de Schrift, gelijk zijn aan de Geest, maw dat de schrijvers geïnspireerd zijn door de heilige Geest en dat de Schrift geloofwaardig is) Laat u bij het bidden leiden door de Geest, iedere keer dat u bidt. Blijf waakzaam en bid voortdurend voor alle gelovigen.

Wat moeten we vooral onthouden van deze lezing? Satan en demonen bestaan, dat is waar. Maar ze zijn overwonnen! Over satan staat geschreven dat hij de overste van de wereld is maar onthouden we vooral dat wij niet van deze wereld zijn en dat Jezus, gezeten aan de rechterhand van de Vader, superieur is aan al deze machten en machthebbers! (Kol. 3,1; 1 Petrus 3, 22)
Onthoud vooral de zegen van Gods voorzienigheid die de engelen schiep in dienst van ons mensen. Wat een geschenk! En dat we engelen kunnen vragen ons te helpen in de strijd tegen het kwade en dat engelen ons ook beschermen.

VERVOLG (DEEL 2), ga naar: Verdrukking.wordpress.com/deel-2